Денсаулыкты күту үшін орындауды талап ететін көптеген шарттар бар. Оның алды колды карапайым жуудан бастап егілу және обырдың алдын алуға дейін жалғасып жатыр. Аурудың алдын алудан өзге оны ерте аныктау да маңызды. Сыркаттың ыктимал белгілерін білу мұнда өте маңызды рөл атқарады.
Төменде салауатты өмірдіңнегізгі принциптері ұсынылған. Дене белсенділігі, дұрыс тамақтану, стрестермен күресу және салауатты өмірдің баска да шарттары туралы бұдан кейінгі тараулардан оки аласыздар.

Біздің бәріміз деніміз сау, күшті, қуатты, акылды, дана болғымыз келеді, сонымен бірге сырт келбетіміздін тартымды, жас болғанын калаймыз, достарымызбен және жакындарымызбен еркін карымкатынас жасап, рухани жайлылык сезінгіміз келеді. Баскаша айтканда, бәріміз де жаксы өмір сүруді калаймыз. Дене жайлылығына, ішкі жан дүниенің байи түсуіне, коршаған ортаны аялап сактауға және өмірде жемісті болуға көмектесетін салауатты өмір аркылы өмір са-пасына кол жеткізуге болады. Қолыңыздағы кітап осыған арналған.

Ғалымдар «һоmо sаріеns» деп ат қойып, айдар таққан саналы адам пайда болғаннан бері адамзат баласын «қайткенде денсаулықты сақтап, ұзақ өмір сүруге болады» деген сұрақ толғандырумен келеді. Дәл осы тақырыптағы тасқа қашалып, қышқа бедерленген, теріге таңбаланып, папирусқа түскен, қағазға жазылып, баспаға басылған, тіпті электронды ақпарат құралдарына шықкан зерттеулер мен зерделеулерде есеп жоқ десе де болғандай.

МАЗМҰНЫ

АЛҒЫ СӨЗ
1- бөлім. ӨМІР ӨЗЕГІ
ӨМІР ӨЗЕГІ ПИРАМИДАСЫ
ДЕНСАУЛЫҚ - ӨМІР ӨЗЕГІНІҢ НЕГІЗІ
ЖАҚСЫ ОРТА - ЖАН АЗЫҒЫ

Уытты түйінді жемсау кезінде қалқaнша безінің көлемінің ұлғайтуы байқалады. Түйіндер түзіліп, қалқaнша безі ұлғайтылған кезде, оның көлемі де соншалықты ұлғаяды. Бір немесе бірнеше осындай түйіндерден жоғары мөлшерде шығарылса, қылқaнша безінің гормондары соншалықты көтеріледі.

Бұл не? Қарашықтың көлемінің әр түрлі болуы, тұқым қуалаушылықтың белгісі болуы мүмкін, бірақ сонымен қатар түрлі аурулар мен жарағаттардың салдарынан да туындап жатады. Егер бұл жүре пайда болған және тұқым қуалайтын белгі болса, онда қарашықтың түрлі көлемі, қалыпты болып саналадды, және одан мазасыздық туындамайды.

Қарашықты тексеру үшін бақылау жүргізіледі, мысалы, оның көлемінің өзгергендігі немесе формасы не болмаса қарашық жарықты қалай игеретінгіді бақылауға алынады. Бұл белгілер бас жарақатының белгілері болуы мүмкін және оны дәрігерге айту керек.

Нақты бір адамның көз жанарының қалыпты түрін ескере отырып, өзгерістерді бақылау керек. Әдетте, кейбір адамдардың көз қарашықтары, пішін және көлемі жағынан ұқсас бола бермейді.

Балалардың тыныс алуының қиындауы өкпе қызыметінің бұзылуынан пайда болады.

Бұл не? Шырыштың мұрын-жұтқыншаққа түсуі, қабынудың салдарынан немесе басқа да патологиялық процесстерден шырыштың мұрын қауысынан бөлініп, жұтқыншаққа түсу жағдай орын алады.Бұл фарингит, ларингит, жөтел, ауыздан жағымсыз иістің шығуы, қарлығу, кейде демікпені тудыруы мүмкін.

Дененің бөлшектері немесе аяқ-қол, қол аусақтары және тырнақтар бір заттарға (мысалы, құты, банка, ойыншық, құбыр т.б. сияқты нәрселерге) қысылып қалуы мүмкін.

Қысылған дененің бөлігін немесе қол-аяқты қажет болса тұтқалы заттың көмегімен босатыңыз.

Аяқ-қол қысылғанда қанайналымы тежелуі немесе мүлдем тоқтауы мүмкін. Қысылған жерді жылдам босатудың салдарынан, саусақтың немес аяқ-қолдың жұлынуы сияқты оқыс, қиын жағдайлар орын алуы мүмкін. Дененің бөлігін немесе аяқ-қолды жарақаттамас үшін оларды қысылған жерден абайлап шығару керек.